Ekonomi ilk çeyrekte yüzde 2.6 daraldı
TÜİK, yılın ilk çeyreğine ilişkin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla verilerini açıkladı. Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2.6 daraldı.
Gayrisafi Yurt İçi Hasıla birinci çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %2,6 azaldı.
Türkiye ekonomisi, 2017’de iç talep ağırlıklı yüzde 7.4 büyümüştü. Bu dönemde aşırı ısınma tartışılırken ekonomi 2018’in ilk çeyreğine yüzde 7.2 seviyesinde yüksek bir büyüme ile başladı. İkinci çeyrekte büyüme yüzde 5.3’e, üçüncü çeyrekte yüzde 1.6’ya yavaşladıktan sonra son çeyrekte ise yüzde 3 daralma yaşamıştı.
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2019 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla %16 artarak 914 milyar 699 milyon TL oldu.
Gayrisafi Yurt İçi Hasılayı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; tarım sektörü toplam katma değeri %2,5 arttı, sanayi sektörü %4,3 ve inşaat sektörü %10,9 azaldı. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri %4 azaldı.
Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2019 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %2,3 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre %1,3 arttı.
Hanehalkı nihai tüketim harcamaları %4,7 azaldı
Yerleşik hanehalklarının ve hanehalkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların (HHKOK) toplam nihai tüketim harcamaları, 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %4,7 azaldı. Devletin nihai tüketim harcamaları %7,2 artarken gayrisafi sabit sermaye oluşumu %13 azaldı.
Mal ve hizmet ihracatı %9,5 arttı, mal ve hizmet ithalatı ise %28,8 azaldı
Mal ve hizmet ihracatı, 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak %9,5 artarken ithalatı ise %28,8 azaldı.
İşgücü ödemeleri %20,9 arttı
İşgücü ödemeleri, 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %20,9, net işletme artığı/karma gelir %10,8 arttı.
İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı %39,3 oldu
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın aynı çeyreğinde %38,3 iken bu oran 2019 yılının birinci çeyreğinde %39,3 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %43,3’den %40,8’e düştü.
Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte yüzde 2.6 daralırken, kamu harcamaları yüzde 7.2 arttı. Uzmanlara göre daralmayı bu harcamalar frenledi, ancak sürdürülmesi çok zor…
Ekonomi 2018’in ilk çeyreğine yüzde 7.4 seviyesinde yüksek bir büyüme ile başlamış; ikinci çeyrekte büyüme yüzde 5.3’e, üçüncü çeyrekte yüzde 1.8’e yavaşladıktan sonra son çeyrekte ise yüzde 3 daralma yaşamıştı.
TÜİK, yılın ilk çeyreğine ilişkin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla verilerini açıkladı. Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2.6 daraldı.
Ekonomistler, ilk çeyrekteki daralmayı artan kamu harcamalarının frenlediği görüşünde. Ancak, bu sürdürülebilir bir durum değil, ikinci çeyrekte yine küçülme verisi gelmesi ihtmali yüksek…
BUNA ZÜĞÜRT TESELLİSİ OLARAK KRİZDEN ÇIKMAK DENİR
İlk çeyrek büyüme verilerini değerlendiren iktisatçı Mustafa Sönmez, “2019 ilk çeyreğinde GSYH, 2018 ilk çeyreğine göre yüzde 2.6 azaldı. 2018 son çeyreğinde de küçülme yüzde 3 oranındaydı. 2018 son çeyreğinin katma değeri 2019 ilk çeyrekte yüzde 1.3 arttı. Buna züğürt tesellisi olarak teknik olarak krizden çıkmak diyorlar. Neresi çıkmak, işsizlik derinleşti” dedi.
Sönmez, ayrıca, “İlk çeyrekte GSYH yüzde 2.6 küçülürken hanehalkı harcamaları yüzde 4.7 azalmış, yatırımlarda azalma yüzde 13’ü buldu. Küçülme, devlet harcamaları yüzde 7 artırılarak frenlenmeye çalışılmış. 2019 ikinci çeyreği haziranda bitecek. Yine negatif büyüme gelecek” ifadesine yer verdi.
Prof. Dr. Yalçın Karatepe de, Twitter mesajlarında şu değerlendirmeyi yaptı:
“2019 yılı ilk çeyrekte ekonomi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,6 küçüldü. Sanayi sektörü yüzde – 4,3
imalat sanayi yüzde – 4,7, inşaat yüzde -10,9, hizmetler yüzde -4 küçülürken, tarım sektörü yüzde 2,5 büyümüş. Vatandaşta para olmadığı için hanehalkı harcamaları yüzde 4,7 azalırken, bütçe açıklarının nedeni olan devlet harcamaları yüzde 7,2 artmış. Kamu harcayarak ekonomiyi ayakta tutmaya çalmış. Sermaye oluşumu ise yüzde 13 küçülmüş.”
Ekonomist Ümit Akçay, 2019’un birinci çeyreğinde yıllık -2,6 daralma, çeyreklik 1,3’lük büyüme geldi. Çeyreklik büyüme büyük ölçüde kamu desteği sayesinde ve ikinci çeyrekte sürmesi oldukça zor” diyerek kamu harcamalarına dikkat çekti.
Ekonomist Ali Rıza Güngen, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın geçtiğimiz günlerde İVME paketini açıklarken yaptığı konuşmayı hatırlatarak, “Bakan’a 15 gün önce giden veri kamuya bugün geliyor. Ne diyelim, hayırlı işler!” ifadesini kullandı.